سن پای کیست؟
سنپای کیست؟
"سنپای" بودن به چه معناست؟ سادهترین راه برای پاسخ دادن به این سوال توجه به معنای این کلمه است. سنپای را میتوان "ارشد" ترجمه کرد. این کلمه را میتوان در هر موقعیتی که کسی نسبت به شما باتجربهتر است به کار برد. این کلمه در آموزش، تجارت، هنر و طریقههای رزمی ژاپن استفاده میشود. اما معنی سنپای برای کسانی که به طور سنتی گروههای هنرهای رزمی را رهبری میکردند بسیار عمیقتر از "ارشد" یا "باتجربه" است.
سنپای دارای تاریخچهای کهن است. این موقعیت از زمان تشکیل اولین گروههای مبارزان نه تنها در ژاپن، بلکه در سایر مناطق نیز وجود داشته است. سنپای در اصل باسابقهترین عضو گروه مبارزان است که زیر نظر رهبر یا فرمانده گروه عمل میکند. مسولیت او همیشه سختتر و بغرنجتر از سایر اعضای گروه بوده. سنپای مسئول پیشرفت و راهنمایی مبارزان کم تجربهتر و حفاظت از رهبر گروه است. هیچ موقعیت دیگری در گروه مبارزان چنین مسولیتهایی را به همراه نداشته است. در هنرهای رزمی ژاپن، این موقعیت هنوز به همان شکل تاریخی خود باقی ماندهاست.
سنپای یک دوجو برای مدت زمانی طولانی با استاد (سنسی) تمرین کردهاست. او اهداف، روشهای تمرینی و فلسفه سنسی را درک میکند. از طرف دیگر، او از جنبههای انسانی و هنرهای رزمی نسبت به سنسی شناخت عمیقی دارد. علاوه بر این، او امتیازات و دانشی در رابطه با سنسی دارد، که سایر هنرآموزان از آن اطلاع ندارند. این مساله سنسی را در مقابل سنپای آسیبپذیر میکند. همراه با این آسیبپذیری، اعتماد از طرف سنسی و مسئولیت از طرف سنپای بوجود میآید. با این امتیازات و دانش درباره سنسی، تنها سنپای است که وظیفه دارد با جان خود از سنسی محافظت کند. این مساله معمولا به این معناست که سنپای از سایر هنرجویان و حتی خود استاد سختتر تمرین کند. در غیر این صورت اگر یک هنرجو یا دشمن سنپای را در موقعیت آسیبپذیر یا ضعیف ببیند، بدان معناست که مطمئنا راهی برای شکست سنسی وجود دارد. در زمان جنگ، سنپای هم قدرتمندترین و هم ضعیفترین عضو زنجیره فرمان بود. اگر سنپای قویترین عضو گروه نبود، به سرعت فرد دیگری جایگزین او میشد.
سنپای بودن به این معناست که شما شخصا مسئول تمرینات کوهایها (مبتدیها) هستید. تحت نظارت سنسی، تمام هنرجویان مبتدی باید طبق استانداردهای سنسی پیشرفت کنند. در غیر این صورت سنپای مقصر است و ملامت میشود. سنپای شخصا مسئول رفتار و اخلاق مبتدیان است. این مهمترین مساله است. هر مشکل و بیاخلاقی در دوجو توسط سنپای یا سنسی مورد تنبیه و توبیخ قرار میگیرد. اگر سنسی ناچار شود که وارد عمل گردد، مسلما به این معناست که سنپای کار خود را درست انجام نداده است. اگر هریک از این مسائل چند بار تکرار شود، سنپای با فردی که توانایی انجام این وظایف را داشته باشد تعویض میشود.
سنپای بودن به این معناست که شما تنها فرد دوجود هستید که از لحاظ مهارتهای رزمی کاملا مورد تایید استاد میباشید. سنپای تنها فرد گروه است که میتواند در مبارزه رقیب سنسی باشد. در اکثر مواقع، سنپای در کنار سنسی باهوشترین و جنگندهترین فرد یک گروه مبارزان است. تفاوت این دو در این مساله است که سنسی رهبری را در آرامش، کنترل شده و ماهرانه انجام میداد، در حالیکه سنپای کنترل را از طریق سرسختی، جنگندگی و گاها خشن انجام میداد. مسولیت سنپای بوده و هست که به سرعت هر ناهنجاری را در رفتار هنرآموزان با سنسی رفع کند، هر خطری را که متوجه سنسی است برطرف نماید، به نارساییهای تکنیکی مبتدیان رسیدگی کند و در تمرینها شاخص باشد. کسانی که به این مسئولیتها عمل نمیکردند، برکنار میشدند.
با تمام این مسئولیتها، سنپای بازهم بهترین موقعیت دوجود است. شما مبارز برتر هستید. شما رابطه بین سنسی و هنرجویان را برقرار میکنید. شما از سنپای تمرینهای ویژه دریافت میکنید. شما رفتار و اخلاق را در دوجو برقرار و حفظ میکنید. به طور سنتی شما هستید که به هنوجویان فرمان میدهید. زمانی که سنسی آماده شروع کلاس است، شما هنرجویان را به خط میکنید. شما به هنرجویان میگویید که به سنسی احترام بگذارند. شما کسی هستید که اگر هنرجویی به جای تمرین به کارهای دیگر بپردازد، به او پسگردنی میزنید. شما هنرجویان جدید را از مورد آزار قرار گرفتن توسط باتجربهترها حفظ میکنید. اگر گروه هنرجویان در حال حرکت به جهتی نادرست هستند شما و تنها شما مسول تغییر جهت و تصحیح آنان هستید. در همین زمان، شما هستید که بیشتر از همه در دوجو دیده میشوید. شما شخصی هستید که هیچکس دوست ندارد با او در بیافتند. شما هنرجویی هستند که وقتی با سنسی مبارزه میکنید، همه به شما نگاه میکنند چراکه میدانند تنها شما ممکن است در صورت اشتباه تکنیکی از سوی سنسی، به او ضربهای وارد آورید.
اشخاص دیگری هم در دوجو هستند که به آنها سنپای گفته میشود. اما در این مواقع سنپای تنها به معنای ارشد است. این افراد شامل کمربند مشکیها و افراد باتجربه در کمربندهای زیر مشکی میباشند. اما سنپای واقعی بودن دنیای دیگری است. سنپای جلوتر از ارشدترین کمربند مشکی و در مقابل سنسی و کمربندی مشکیها مینشیند. این طرز قرار گرفتن ضروری است؛ چراکه سنپای باید بتواند همزمان سنسی و هنرجویان را ببیند. او نمیتواند به هیچیک پشت کند چراکه باید از سنسی محافظت نماید. سنپای بودن یعنی شما مستقیما با سنسی تمرین میکنید و سنسی درباره استراتژی، تکنیک و برگزاری جلسات تمرینی دوجو با شما مشورت میکند. سنپای باید تمام تلاش خود را بکند تا در دوجو حضور داشته باشد. سنپای باید همیشه نگران باشد که یکی از هنرجویان بیشتر از او تمرین میکند، سختتر از او تمرین میکند و شاید روزی بدون اینکه او متوجه شود، جایگاهش را بگیرید. سنپای همیشه نسبت به هنرجویان نگاهی بیاعتماد دارد و حفاظ بین هنرجویان و سنسی است.
سنپای نباید برای ایجاد دوجودی خود و سنسی شدن عجله کند. چراکه در غیر این صورت، تمام این وظایف، که برای شخصیت یک سنپای که درست انتخاب شده طبیعی هستند، به هدر میرود. برای سنسی شدن شما باید خود را مجددا خلق کنید تا انسان تازهای شوید. زمانی که آن روز فرا رسد، یک سنسی حقیقی به روزهایی که هنوز سنپای بوده به عنوان روزهای طلایی نگاه میکند و تا همیشه آرزوی آن دوران را خواهد داشت.
این معنای یک سنپای واقعی است.